Τρίτη 31 Μαΐου 2011

Ναύπακτος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Συντεταγμένες: 38°24′N 21°50′E
Ναύπακτος
Panoramic Nafpaktos port.jpg
Ναύπακτος
Χάρτης
Θέση στην Ελλάδα
Ναύπακτος (Ελλάδα)
Ναύπακτος
Ναύπακτος
Πληροφορίες
Γεωγραφικό Διαμέρισμα Στερεά Ελλάδα
Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας
Νομός Αιτωλοακαρνανίας
Αρ. δημ. διαμερισμάτων 14
Επίσημος πληθυσμός 18.231 (2001)
Έκταση 17.482 km²
Ταχυδρομικός κώδικας 30300
Τηλεφωνικός κωδικός 26340
Δήμαρχος Ιωάννης Μπουλές
Δικτυακός τόπος http://www.nafpaktos.gr/
Άποψη του λιμανιού από το κάστρο
Άποψη της Ναυπάκτου απ΄το φρούριο
Η Ναύπακτος είναι παραθαλάσσια πόλη στο νομό Αιτωλοακαρνανίας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 ο δήμος Ναυπάκτου έχει πληθυσμό 18.231 κατοίκων.

Πίνακας περιεχομένων

[Απόκρυψη]

[Επεξεργασία] Ιστορία

[Επεξεργασία] Αρχαία Χρόνια

Η Ναύπακτος είναι πόλη με μεγάλη ιστορία. Λέγεται ότι πήρε το όνομά της απ' τη λέξη ναυς και πήγνυμι, που σημαίνει κατασκευή πλοίων. Για πρώτη φορά εμφανίζεται το 1104 π.Χ. με τους Δωριείς, οι οποίοι στην κάθοδό τους, χρησιμοποίησαν τη Ναύπακτο για να κατασκευάσουν υποτυπώδη πλοιάρια (σχεδίες για την ακρίβεια), οπότε και το «Ναύπακτος» έμεινε κληρονομιά. Η πόλη αρχικά ανήκε στους Εσπέριους Λοκρούς.
Το 454 π.Χ. οι Αθηναίοι αφαίρεσαν την Ναύπακτο από την κυριαρχία των Λοκρών. Στην πόλη εγκαταστάθηκαν οικογένειες Μεσσηνίων, που είχαν εκδιωχθεί από τους Σπαρτιάτες [1].
Κατά τον Πελοποννησιακό πολέμο η Αθήνα έστειλε τον Φορμίωνα μαζί με πλοία, ενώ η Σπάρτη τον Κνήμο, που τελικά ηττήθηκε στη ναυμαχία που ακολούθησε (429 π.Χ.). [2]
Το 426 π.Χ., με προτροπή των Μεσσηνίων της πόλης, εκστράτευσε κατά των Αιτωλών ο Αθηναίος στρατηγός Δημοσθένης [3]. Οι Αιτωλοί τον αντιμετώπισαν στο Αιγίτιο και τον ανάγκασαν να υποχωρήσει. Ο Σπαρτιάτης στρατηγός Ευρύλοχος, με την βοήθεια των Εσπέριων Λοκρών, με επικεφαλής την Άμφισσα, προέλασε στην Ναύπακτο [4].
Το 369 π.Χ. μετά την [[Ναυμαχία στους Αιγός Ποταμούς|ήττα των Αθηναίων στους Αιγός ποταμούς]] (405 π.Χ.), οι Μεσσήνιοι εγκαταλείπουν την πόλη και αναχωρούν για τη Σικελία [5]. Η Ναύπακτος περνά ξανά στον έλεγχο των Λοκρών. Οι Αχαιοί κυριεύουν την πόλη, αλλά τελικά τους διώχνει ο Θηβαίος στρατηγός Επαμεινώνδας, το 361 π.Χ..
Το 350 π.Χ. ο Φίλιππος Β' της Μακεδονίας παραχωρεί την πόλη στους Αιτωλούς. Από το 338 π.Χ. η πόλη γίνεται κέντρο της Αιτωλικής Συμπολιτείας και στην πόλη συνήρχονταν τα συμβούλια της Συμπολιτείας. Η δε Ναυπακτία ονομάσθηκε Αιτωλία Επίκτητος. Μετά και τους πολέμους με τους Αχαιούς και την καταστροφή της πόλης του Θέρμου, η Ναύπακτος γίνεται κατ' ουσία πρωτεύουσα της Αιτωλίας [6]. Το 191 π.Χ. οι Ρωμαίοι αφού πολιόρκησαν την πόλη, έλυσαν την πολιορκία υπογράφοντας ανακωχή με τους Αιτωλούς.
Κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας των Ρωμαίων γνώρισε ακμή λόγω της σημαντικής της θέσης ακριβώς απέναντι από τη Πελοπόννησο.
Αποικία της Ναυπάκτου ήταν η νήσος Κέα, που έλαβε το ονομά της από έναν ήρωα της πόλης. Από την Ναύπακτο, καταγόταν ο ποιητής Καρκίνος, που όπως υποστήριζε ο Χάρων έγραψε το ποίημα Ναυπάκτια έπη, κάτι που όμως ο Παυσανίας αμφισβητούσε[7], καθώς και οι αγαλματοποιοί Μεναίχμος και Σοΐδας [8]. Στην πόλη υπήρχαν πολλοί ναοί, όπως του Ποσειδώνα, της Αρτέμιδος, της Αφροδίτης και του Ασκληπιού.

[Επεξεργασία] Βυζάντιο και Μεσαιωνικά χρόνια

Υπήρξε σημαντική πόλη του Βυζαντίου, καθώς αποτελούσε λιμάνι των ταξιδιωτών προς την Ιταλία και την Κωνσταντινούπολη. Υπαγόταν στην επαρχεία Ελλάδος ή Αχαΐας. Το φρούριό της επισκευάστηκε ριζικά τα χρόνια του Ιουστινιανού [9], αλλά το 553, η πόλη καταστράφηκε από σεισμό. Επίσης, καταστροφές υπέστη από επιδρομές διάφορων λαών, όπως οι Σλάβοι (6ος - 10ος αιώνας). Την εποχή του Κωνσταντίνου Ζ' του Πορφυρογέννητου έγινε πρωτεύουσα του Πέμπτου Θέματος της Ευρώπης (Ελλάς) ενώ το 10ο αιώνα συνενώθηκε με το Όγδοο Θέμα της Νικοπόλεως και έγινε έδρα του νέου.
Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους σταυροφόρους, η πόλη έγινε μέρος του Δεσποτάτου της Ηπείρου για περίπου έναν αιώνα (1204-1294). Το 1294 [10]ο Δεσπότης της Ηπείρου, Νικηφόρος Α' Κομνηνός Δούκας, πάντρεψε την κόρη του και έδωσε την πόλη προίκα στον γαμπρό του Φίλιππο, πρίγκιπα του Τάραντα. Αυτός οχύρωσε την πόλη και έκοψε νομίσματα. Αργότερα όμως η πόλη ήρθε στην επικράτεια του Δουκάτου των Νέων Πατρών και αργότερα πέρασε στην κυριαρχία του Αρβανίτη Μπούα Σπάτα. Την περίοδο εκείνη η πόλη ονομαζόταν από τους Έλληνες Έπακτος ή Επαχτος, από τους Φράγκους Νεοπάντ-Νεπάντ-Λεπάντ ή Λεπάντο.
Πέρασε ένα διάστημα Ενετοκρατίας από το 1407 μέχρι πριν πέσει στα χέρια των Τούρκων το 1499. Τότε έλαβε και την σημερινή του μορφή το κάστρο της πόλης. Το 1458 ο Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής πολιόρκησε ανεπιτυχώς την πόλη, που παρέμεινε στα χέρια των Βενετών. Τελικά το 1499 ο Βαγιαζήτ ο Β' με τον Τουρκικό στόλο ανάγκασε τους Βενετούς να του παραδόσουν την πόλη [11]. Το 1571 έγινε η Ναυμαχία της Ναυπάκτου.
Το 1687 (24 Ιουλίου) καταλήφθηκε ξανά από τους Ενετούς για 12 χρόνια. Τελικά με την Συνθήκη του Κάρλοβιτς, η Ναύπακτος όπως και η υπόλοιπη Στερεά περιήλθε στους Τούρκους.

[Επεξεργασία] Νεότερα Χρόνια

Το 1821 οι κάτοικοι της περιοχής πήραν μέρος στην Επανάσταση. Οι επιχειρήσεις στην πόλη άρχισαν τον Μάΐο. Η αντίσταση των Τούρκων ήταν επιτυχημένη και κράτησε αρκετά χρόνια. Στις 18 Απριλίου 1829, απελευθερώθηκε οριστικά από τους Τούρκους, όταν ο Ανδρέας Μιαούλης απέκλεισε το λιμάνι της πόλης και ανάγκασε τους Τούρκους να παραδώσουν το φρούριο. Φεύγοντας οι κατακτητές, άφησαν πίσω τους ελάχιστες οικογένειες Ελλήνων οι οποίες, μάλιστα, ήρθαν σε αντιπαράθεση με τις Σουλιώτικες οικογένειες (Μποτσαραίοι, Τζαβελαίοι κλπ), στις οποίες το νεοσύστατο ελληνικό κράτος είχε παραχωρήσει τα τουρκικά αρχοντικά, ως αντιστάθμισμα για την προσφορά τους στον Αγώνα.

[Επεξεργασία] Αξιοθέατα

Άγαλμα του Μιγκέλ ντε Θερβάντες στο λιμάνι της Ναυπάκτου
  • Το καλοδιατηρημένο κάστρο που δεσπόζει στο λόφο με το πευκοδάσος πίσω από την πόλη.
  • Το ενετικό λιμάνι.
  • Τα παραδοσιακά σπίτια στο κέντρο της πόλης και τα πλακόστρωτα καλντερίμια της.
  • Το παλιό αρχοντικό της οικογένειας Μπότσαρη που έχει μετατραπεί σε ιδιωτικό μουσείο.
  • Οι δύο παραλίες της πόλης Ψανή και Γρίμποβο, καθώς και οι κοντινές παραλίες των χωριών της Φωκίδας.
  • Η κοντινή Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου.
  • Το μουσείο "ΦΑΡΜΑΚΗ". Μουσείο του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του 1821.

[Επεξεργασία] Προσωπικότητες

Από την πόλη κατάγονται διάφορες σημαντικές προσωπικότητες όπως ο ιστοριοδίφης Γιάννης Βλαχογιάννης, ο ακαδημαϊκός λογοτέχνης και πολιτικός Γεώργιος Αθανασιάδης - Νόβας, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδας, και ο αδελφός του Θεμιστοκλής, ο συγγραφέας Σπύρος Μελάς, ο λογοτέχνης Χάρης Σταματίου , ο Αγέλαος,ο Σταμάτης Σταματίου ( Σταμ- Σταμ)και άλλοι εξίσου αξιόλογοι..

[Επεξεργασία] Πληθυσμός

'Ετος Πληθυσμός Αλλαγή Πληθυσμός πόλης
1981 9,012 - -
1991 10,854 +1,842 pr +20.44% 15,045
2001 12,924 (town)
18,231 (municipality)
+7,377 or +40.46% -

[Επεξεργασία] Αδερφοποιημένες πόλεις

[Επεξεργασία] Σημειώσεις και Παραπομπές

  1. Θουκυδίδης, Ιστορία, 1.103
  2. Θουκυδίδης 2,80,4 και 2,90
  3. Θουκυδίδης 3,94
  4. Θουκυδιδής 3,100
  5. Παυσανίας Μεσσηνιακά,XXVII και Φωκικά, Λοκρών Οζόλων ΧΧΧVΙΙΙ
  6. Πολύβιος Ιστορίες - Βιβλίο 5ο: 103.1, 105.1 107.5-7 (Στο διαδίκτυο από το Perseus Project: (Αγγλικά & Ελληνικά))
  7. Φωκικά, Λοκρών Οζόλων ΧΧΧVΙΙΙ
  8. Παυσανίας Αχαϊκά ΧVII,10 Αναφορά στο χρυσελεφάντινο άγαλμα της Λαφρίας Αρτέμιδος της Καλυδώνας
  9. Προκόπιος
  10. Πηγή:Π. Καλονάρος - Ιερά μονή Βαρνάκοβας
  11. Πηγή:Κ. Σάθας - Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα

[Επεξεργασία] Δείτε επίσης

[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου