Του Νάσου Π. Νασόπουλου
Κεντρικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, που ανήκει στο κόμμα από το 1974 και έχει ζήσει όλες τις μεγάλες συγκεντρώσεις στην Αθήνα, είπε στο thebest.gr: «τόσο και τέτοιο κόσμο έχω να δω σε συγκέντρωση στην Αθήνα από το 1981 και το 1985. Περνώντας τα χρόνια νόμιζα ότι δεν θα ξαναζήσω εκείνες τις συγκεντρώσεις. Και τις έζησα πάλι, χθες. Και από πλευράς μαζικότητας, αλλά και από πλευράς σύνθεσης των συγκεντρωμένων. Χθες το κέντρο της Αθήνας πλημμύρισε από νεολαία και από τους σημερινούς μη προνομιούχους, όπως ακριβώς γινόταν και με τις συγκεντρώσεις του Ανδρέα το 1981 και το 1985».
Οι διαφορές μεταξύ του ’80 και του σήμερα
Η μεγάλη διαφορά του τότε από το σήμερα είναι ότι τότε ο κόσμος κατέβαινε στις συγκεντρώσεις επειδή εμπιστευόταν έναν πολιτικό ηγέτη, ενώ τώρα κατεβαίνει αυθόρμητα, επειδή δεν εμπιστεύεται κανέναν πολιτικό.
Τη δεκαετία του ’80 ο κόσμος πλημμύριζε το κέντρο της Αθήνας ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση ενός μεγάλου κόμματος, του ΠΑΣΟΚ. Τώρα κατεβαίνει χωρίς να τον καλέσει κάποιος, χωρίς να εντάσσεται σε ένα οργανωμένο πλαίσιο κινητοποίησης. Κατεβαίνει καθοδηγούμενος από την αγανάκτηση και την οργή του.
Από την κοινωνία των 2/3 στην μεσαία τάξη…
Από το 1974 ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε μιλήσει για την Ελληνική κοινωνία των 2/3. Τι σήμαινε αυτό; Ό,τι στην Ελλάδα, το 1/3 ζούσε πλουσιοπάροχα και τα 2/3 της κοινωνίας στη φτώχεια. Αυτά τα 2/3 συγκροτούσαν το περίφημο μπλοκ των μη προνομιούχων Ελλήνων. Των χαμηλόμισθων, των χαμηλοσυνταξιούχων, των μικρομεσαίων που δούλευαν σκληρά και με δυσκολία κατάφερναν να βιοποριστούν. Δεν ήξεραν τι θα πει διακοπές, ούτε καν γνώριζαν τα καλά και ακριβά ρούχα, οι συχνές έξοδοι ήσαν άγνωστες. Δούλευαν ίσα-ίσα για να ζουν, ζούσαν μόνον για να δουλεύουν.
Στα 30 χρόνια που ακολούθησαν από την ανάληψη της εξουσίας από το ΠΑΣΟΚ, το 1981, συνέβησαν πολλά. Ανάμεσα στα άλλα ζήσαμε και μια κοινωνική αναδιάρθρωση (ταξική αναδιάρθρωση, θα μπορούσαμε να την πούμε αν και δεν είναι απολύτως ακριβής ο όρος). Η κοινωνία των 2/3, εξελίχθηκε σε κοινωνία τριών 1/3. Δηλαδή, το 1/3 που ζούσε πλουσιοπάροχα διατήρησε τη θέση του αυξάνοντας τα πλούτη του, αλλά υπήρξαν ανακατατάξεις στα 2/3 των φτωχών. Από αυτά τα 2/3,πάνω από τους μισούς, δηλαδή το 1/3, βελτίωσε τη θέση του συγκροτώντας μια ισχυρή μεσαία τάξη, ενώ στη φτώχεια παρέμεινε κάτι λιγότερο από το 1/3. Αν θέλουμε να δώσουμε ακριβέστερα τις αναλογίες θα λέγαμε ότι:
Το 20% του πληθυσμού ζούσε πάντα στα όρια της φτώχειας
Το 25-30% αποτελούσε τους οικονομικά εύπορους.
Το 50-55% αποτέλεσε την περίφημη μεσαία τάξη.
…Και πάλι στην κοινωνία των 2/3
Αυτή τη μεσαία τάξη συγκροτούσαν υψηλόμισθοι υπάλληλοι του δημοσίου (κυρίως των ΔΕΚΟ και των Τραπεζών), επιστήμονες (κυρίως γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, καθηγητές λόγω των ιδιαίτερων μαθημάτων που έκαναν), ελεύθεροι επαγγελματίες και μικρομεσαίοι (βιοτέχνες, έμποροι) που επειδή οι μισθωτοί είχαν χρήμα και το έριχναν στην αγορά, είδαν τις δουλειές τους να πηγαίνουν καλύτερα και να τους αποδίδουν ένα αξιοπρεπές εισόδημα.
Τα σκληρά οικονομικά μέτρα που επιβάλλει η τρόικα και υλοποιεί η κυβέρνηση επιφέρουν και πάλι κοινωνική αναδιάρθρωση. Συρρικνώνουν έως εξαφάνισης την περίφημη μεσαία τάξη και μας επαναφέρουν στην κοινωνία των 2/3. Οι πλούσιοι παραμένουν πλούσιοι, κανείς δεν τους πειράζει. Η μεσαία τάξη υφίσταται μια πρωτοφανή επίθεση και εξωθείται στη φτώχεια. Γυρίζουμε εκεί απ’ όπου αρχίσαμε το 1981: στην κοινωνία των 2/3.
Αυτή η μεσαία τάξη συμπιέζεται από τα μέτρα, χάνει το εισόδημά της και συγκροτεί τη σημερινό μπλοκ των μη προνομιούχων. Αυτό το μπλοκ βρίσκεται σε πλήρη συντονισμό με τη νεολαία η οποία βλέπει ένα μέλλον γεμάτο αδιέξοδα. Ιστορικά, πάντα η νεολαία και οι μη προνομιούχοι συγκροτούσαν ενιαίο μπλοκ. Γι αυτό γεμίζουν τους δρόμους και τις πλατείες, οργισμένοι, αγανακτισμένοι και διαμαρτυρόμενοιγια τη βίαιη ανατροπή ενός ικανοποιητικού επιπέδου διαβίωσης που είχαν διαμορφώσει.
Ποιος θα εκφράσει τους «νεόπτωχους»;
Βγαίνουν στους δρόμους και τις πλατείες μόνοι τους αυτοί οι άνθρωποι, ασυντόνιστοι, ουσιαστικώς απρόσκλητοι. Βγαίνουν για να διαμαρτυρηθούν και να εκδηλώσουν την αγανάκτησή τους. Δεν επιδιώκουν τη συνταγματική εκτροπή όπως διαδίδουν διάφορα «παπαγαλάκια» του συστήματος προκειμένου να πλήξουν αυτό το αδέσμευτο κίνημα. Ναι, δεν έχουν πρόταση διεξόδου από τη σημερινή δύσκολη κατάσταση, όπως περισπούδαστα διαπιστώνουν κάποιοι παρακοιμώμενοι της εξουσίας, θέλοντας να υποβαθμίσουν την αξία αυτού του αυθόρμητου κινήματος. Δεν έχουν πρόταση, γιατί δεν είναι δική τους δουλειά η διαμόρφωση προτάσεων. Αυτή είναι δουλειά των πολιτικών, οι οποίοι απλώς αποδείχθηκαν κατώτεροι των περιστάσεων, καθώς αντί να καθίσουν να βρουν πρόταση, την αναζήτησαν στους υπαλλήλους της τρόικας. Είναι σαφές ότι οι σημερινοί πολιτικοί σχηματισμοί αδυνατούν να εκφράσουν και να εκπροσωπήσουν αυτό το κίνημα των «νεόπτωχων». Και αδυνατούν επειδή ακριβώς δεν διαθέτουν πειστική πρόταση για το πώς θα βγούμε από τη σημερινή δύσκολη κατάσταση, χωρίς να στείλουμε στο πυρ το εξώτερο, αυτούς που συνήθως πληρώνουν το μάρμαρο. Αν είναι υπόλογοι κάποιοι για την απουσία πρότασης, αυτοί δεν είναι οι Αγανακτισμένοι πολίτες, είναι οι πολιτικοί σχηματισμοί. Και το πολιτικό ζητούμενο αυτή τη στιγμή είναι: ποιος θα εκφράσει αυτό το κίνημα των Αγανακτισμένων, αυτό το μπλοκ των νεόπτωχων, των σημερινών μη προνομιούχων;
Ποιος δηλαδή θα παίξει το ρόλο που έπαιξαν το 1981 το ΠΑΣΟΚ και ο Ανδρέας Παπανδρέου; Ένα είναι σίγουρο: δεν μπορεί να το εκφράσει το σημερινό ΠΑΣΟΚ και ο σημερινός Παπανδρέου. Αυτοί, δεν είναι πλέον εν δυνάμει σύμμαχοι αυτών των κοινωνικών ομάδων. Οι χιλιάδες Αγανακτισμένοι που πλημμύρισαν χθες το Σύνταγμα, την πλατεία Γεωργίου της Πάτρας, τον Λευκό Πύργο και τις πλατείες όλων των Ελληνικών μεγαλουπόλεων, τους θεωρούν αντιπάλους τους.
www.thebest.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου